مالیات بر بازار در دوره خلفای اسلامی

نویسندگان

سید محمد رحیم ربانی زاده

استادیار پژوهشکدة تاریخ، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

پس از تشکیل حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) و به دنبال آن تشکیل حکومت خلفا، در مقاطعی خاص، دولت های اسلامی با افزایش یا کاهش درآمد و در برخی مواقع با هزینه های غیر قابل پیش بینی روبه رو می شدند. کاهش درآمد و دست یابی به منابع جدید مالی سبب شد دولت ها برای جبران کمبود هزینه ها به فکر راه حل های تازه ای بیفتند. یکی از این راه حل های پیشنهادی «مالیات بر بازار» بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت. این نوع از مالیات، که در دولت های پیشین نیز به نوعی وجود داشته است، در دوره خلفای اموی و عباسی با روش خاصی برقرار شد. تبیین ویژگی ها و نیز دلایل وضع و پیامدهای آن مورد نظر پژوهش حاضر است که با مراجعه به منابع تاریخی، به خصوص آن دسته از منابع که به مسائل اقتصادی در دوره مورد نظر مربوط می شود، به تجزیه و تحلیل داده ها و نقد مطالعات کنونی می پردازد. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که مالیات بر بازار برای اولین بار در دوره خلافت اسلامی در چه زمانی و بنا به چه دلایلی برقرار شد؟ برای پاسخ به این پرسش نخست، انواع مالیات ها در دوره اسلامی اعم از زکات، خراج، جزیه، و مالیات بر کشاورزی بررسی و سپس، ویژگی ها و تمایزات آن با مالیات بر بازار مشخص می شود و در ادامه نوع مالیاتی که بر بازار وضع شده بود و دلایل و پیامدهای آن تبیین می شود. در ضمن یافته های این مقاله شرایط دوره ای از خلافت اسلامی را مشخص می کند که برای اولین بار مالیات بر بازار وضع شده بود؛ در دوره پیامبر و خلفای راشدین مالیاتی بر بازار وضع نشد و برای اولین بار این مالیات در دوره هشام بن عبدالملک از بازاریان اخذ شد و بر این اساس دلایل برقراری آن را نقد و واکاوی می کنیم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مالیات بر بازار در دورة خلفای اسلامی

پس از تشکیل حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) و به دنبال آن تشکیل حکومت خلفا، در مقاطعی خاص، دولت‌های اسلامی با افزایش یا کاهش درآمد و در برخی مواقع با هزینه‌های غیر قابل پیش‌بینی روبه‌رو می‌شدند. کاهش درآمد و دست‌یابی به منابع جدید مالی سبب شد دولت‌ها برای جبران کمبود هزینه‌ها به فکر راه‌حل‌های تازه‌ای بیفتند. یکی از این راه‌حل‌های پیشنهادی «مالیات بر بازار» بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت....

متن کامل

مالیات بر بازار در دورة خلفای اسلامی

پس از تشکیل حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) و به دنبال آن تشکیل حکومت خلفا، در مقاطعی خاص، دولت های اسلامی با افزایش یا کاهش درآمد و در برخی مواقع با هزینه های غیر قابل پیش بینی روبه رو می شدند. کاهش درآمد و دست یابی به منابع جدید مالی سبب شد دولت ها برای جبران کمبود هزینه ها به فکر راه حل های تازه ای بیفتند. یکی از این راه حل های پیشنهادی «مالیات بر بازار» بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت....

متن کامل

بررسی مالیات بر شرکت ها در ایران براساس الگوی مالیات های اسلامی

در این مقاله، نخست الگویی براساس مالیات های اسلامی در صدر اسلام استخراج می شود، سپس، تطابق و سازگاری نظام سابق مالیات بر شرکت ها با آن مورد آزمون قرار می گیرد. نتایج به دست آمده از تحلیل های مختلف از جمله کشش های مالیاتی و تحلیل واریانس نشان می دهد که نظام سابق مالیات بر شرکت ها با الگوی یاد شده تطابق ندارد. این نتایج، بر اساس یک جامعه آماری مرکب از 10108 پرونده مالیاتی مربوط به سال 1373 به دست...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات تاریخ اجتماعی

جلد ۳، شماره ۱، صفحات ۲۳-۳۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023